Versie 27-12-2022
Inleiding
In december 1811 neemt Martjen Hendriks, weduwe van Anne Ottes, de achternaam Pykstra aan. Die naam verwijst naar haar vader Hendrik Jans Pyk. Haar moeder was Aafke Freerks. Dit paar woonde in Noordwijk toen Martjen gedoopt werd. Martjen had een broer Jan, die in 1792 bij zijn huwelijk Jan Hendriks Pijk werd genoemd en bij de doop van zijn vier kinderen Jan Hendriks Pykstra. Hij is al in 1808 in Bergum overleden, maar zijn achternaam wordt via zijn zoon Hendrik Jans Pykstra doorgegeven aan zijn nakomelingen. Die vallen echter buiten deze genealogie van Anne Ottes (zie Genealogie Piekstra B).
De achternaam wordt bij zijn nakomelingen op verschillende manieren geschreven: o.a. Pykstra en Piekstra (de laatste variant krijgt uiteindelijk de overhand). De spelling werd vooral bepaald door ambtenaren, omdat de naamdragers zelf vaak niet konden schrijven. Veruit de meeste mannelijke Piekstra’s zijn arbeider van beroep. Ze zijn vaak niet in bezit van onroerend goed. Dat maakt het moeilijk om te bepalen waar de Piekstra’s precies woonden. Aanvankelijk wonen ze vooral in Surhuisterveen en Surhuizum. De grens tussen beide dorpen was in die tijd echter niet zo duidelijk. Dat levert in akten nogal eens verwarrende plaatsbepalingen op. Verder valt de hoge kindersterfte op. Bovendien worden er nogal wat kinderen pas achteraf gewettigd en komen er in deze familie relatief veel echtscheidingen voor.
Behalve de nakomelingen van Martjen Hendriks en Jan Hendriks Pykstra, is er nog een groep verwanten met dezelfde achternaam. Een dochter van Anne Ottes en Martjen Hendriks Pykstra, Aafke Annes Piekstra, kreeg een buitenechtelijke zoon Anne. Ook hij en zijn nakomelingen heetten Piekstra. Ook zij blijven buiten dit overzicht, omdat de mannelijke lijnen worden gevolgd (zie Genealogie Piekstra C).