Afschrift uit 1802 van reisverslag op rijm Hepke Egberts 1783 (2)

Dit is de volledige transcriptie van het in 2022 opgedoken afschrift door Goitsen Pytters uit 1802, sinds februari 2022 aanwezig in gemeentearchief van Achtkarspelen. Zie voor meer informatie het artikel Afschrift uit 1802 van reisverslag op rijm Hepke Egberts 1783 (1) en het oudere artikel Reisverslag op rijm uit 1783.


Een gedigt of verhaal
Van ene plaisierige reis van twee jongelingen na Holland gedaan zijnde, de eene een zoon van Sijmen Eijes, woonachtig op het Zuider huister veen, out int 23 jaar en de ander een soon van Egbert Hepkes, woonagtig bij Bouwetille onder het beheer van Surhuisem, out int het 22 jaar, gedaan in den jare 1783.

Lees verder “Afschrift uit 1802 van reisverslag op rijm Hepke Egberts 1783 (2)”

Afschrift uit 1802 van reisverslag op rijm Hepke Egberts 1783 (1)

Mijn voorvader IJe Symens (Luimstra) maakte in 1783 vanuit Friesland een reis van twee weken langs een aantal Hollandse steden. Hij deed dat samen met zijn neef Hepke Egberts (Buma), die hun reis heeft beschreven in een lang gedicht. Daarover heb ik in 2012 uitgebreid geschreven op deze website. Tot nu toe was het gedicht alleen overgeleverd via een afschrift dat een zoon van de dichter in 1841 heeft gemaakt (www.egodocument.net).

Op 3 februari 2022 kreeg ik een tip van het gemeentearchief van Achtkarspelen dat het gedicht was opgedoken in een bundeltje documenten dat de gemeente van het Scheepvaartmuseum die dag had ontvangen. Pas op 7 december 2022 was ik in de gelegenheid om het document in Buitenpost te gaan bekijken. Ik had gehoopt het origineel te zien, maar het was een onbekend afschrift uit 1802. Op dat moment werd een deel van de documenten tentoongesteld in de ontvangstruimte van het gemeentehuis.

Begin van het gedicht
Lees verder “Afschrift uit 1802 van reisverslag op rijm Hepke Egberts 1783 (1)”

De ‘oude scheperij’ onder Harkema Opeinde (1764)

Op de kaart van 1718

Op de Schotanus-Halmakaart van Achtkarspelen uit 1718 staat direct ten westen van de Baukewyk onder Harkema Opeinde een huis getekend. Ik had me al vaak afgevraagd wat dat voor huis was. In het uiterst zuidwestelijke deel van Achtkarspelen stonden toen nog vrijwel geen huizen, met uitzondering van de directe omgeving van Rottevalle. De vervening was nog volop gaande. De oudste kadastrale kaart van het gebied, gemaakt rond 1824, toont ongeveer op die plek twee percelen weiland (Drogeham D481 en D482) die vanwege hun omvang meer aan een huisperceel doen denken. Ik heb nu vrij toevallig ondekt dat hier een scheperij heeft gestaan en dat hier voorouders van mij hebben gewoond.

Lees verder “De ‘oude scheperij’ onder Harkema Opeinde (1764)”

De reis van Salomon Jetses naar Nederlands Indië (1766-1768)

Als hij niet had aangemonsterd op een VOC-schip, zou ik nooit van zijn bestaan hebben geweten. Salomon Jetses uit “Suurhuuster veen bij Leeuwarden in Vrisland” wordt van 1766 tot 1768 vermeld in de scheepssoldijboeken van de Kamer Rotterdam van de Verenigde Oostindische Compagnie. Ik denk dat hij een zoon was van Jetse Wybes en Rinskje Salomons uit Surhuisterveen. Tot voor kort wist ik alleen dat zij een zoon Jan Jetses hadden. Zijn kinderen namen in 1811 de achternaam Ploeg aan. Via de families Bakker en Luimstra stam ik van hem af.

Inschrijving Salomon Jetses in scheepssoldijboek 1766-1768, linkerpagina (debet)
Lees verder “De reis van Salomon Jetses naar Nederlands Indië (1766-1768)”

Benoeming Gooitzen Luimstra tot procureur-fiscaal van Achtkarspelen (1738)

De familie Luimstra dankt haar naam aan Gooitzen Deddes Luimstra. Bij de verplichte invoering van familienamen in 1811 nam zijn schoonzoon Symen IJes de achternaam van zijn vrouw Janke Luimsta over. Gooitzen Luimsta heeft verschillende officiële ambten vervuld, zoals procureur-fiscaal bij het nedergerecht Achtkarspelen en commies van ’s lands middelen in Oostergo. Dit artikel gaat over de eerste functie en wat ik daarover te weten ben gekomen via de recesboeken van Achtkarspelen.

voorkantrecesboekachtkarspelen-1737-1743

Lees verder “Benoeming Gooitzen Luimstra tot procureur-fiscaal van Achtkarspelen (1738)”

Sterfhuisinventaris Simon IJes Luimstra (1815)

1 Algemene toelichting

Simon IJes Luimstra (1731-1815) was een welgestelde boer aan de Blauwhuisterweg in Surhuisterveen. Daar was op nummer 38 tot een jaar of tien geleden nog een gevelsteen uit 1787 te zien, met een rijmpje en de initialen van hem en zijn vrouw, Janke Gooitzens Luimstra. De laatste jaren van zijn leven woonde hij als rentenier met zijn vrouw in Augustinusga. De exacte plek is mij sinds kort bekend (hoek Geawei/Tsjerkepaad). Zijn vrouw overleed in 1810. Voor zover het om onroerend goed gaat, denk ik dat haar nalatenschap onverdeeld is gebleven. Omdat zij de enige erfgenaam van de ‘commies van ’s lands middelen’ Gooitzen Deddes Luimstra was, zal een deel van de in deze inventaris beschreven percelen van hem afkomstig zijn. Dat geldt in ieder geval voor zijn eigen huis, dat hij in 1743 had gekocht, en waar anno 1815 zijn kleindochter Ymkjen Simons Luimstra woonde. Zij koopt later in 1815 driekwart van drie naast elkaar staande huizen. Het meest noordelijke daarvan was het sterfhuis van Simon IJes Luimstra, waar de beschrijving van de inventaris plaatsvond. De laatste jaren van zijn leven werd hij rentenier genoemd. Lees verder “Sterfhuisinventaris Simon IJes Luimstra (1815)”

Reisverslag op rijm uit 1783

In 1783 maakt mijn voorvader IJe Symens met zijn neef Hepke Egberts een reis van twee weken langs een aantal Hollandse steden. De laatste maakt hiervan een verslag op rijm, dat voor zover bekend alleen is overgeleverd via een afschrift dat een zoon later heeft gemaakt. De reizigers komen beide uit vooraanstaande boerenfamilies. IJe Symens (later Luimstra) woont in Surhuisterveen aan de huidige Blauwhuisterweg. Hepke Egberts (later Buma) woont op de boerderij Buwetille onder Surhuizum.

Lees verder “Reisverslag op rijm uit 1783”

Woonhuis Simon Luimstra en Antje Bakker

Inleiding

Mijn overgrootouders Simon Reinders Luimstra (1857-1921) en Antje Hielkes Bakker (1857-1939) woonden in Surhuisterveen. Volgens mijn moeder was dat ten zuidoosten van het Blauhûs een eind het land in, ongeveer tegenover de boerderij van de ouders van Simon Luimstra. Dat waren Reinder Simons Luimstra (1835-1903) en Sjoukje Teijes van der Laan (1833-1927). Ze woonden op een plek waar al verscheidene generaties Luimstra voor hen hadden gewoond. Dit blijkt uit de tekst van een gevelsteen waarover ik al eerder op deze website heb geschreven. Dit gebied werd vroeger vaak aangeduid als ‘boppe op ’t Fean’ (bovenop Surhuisterveen). Ik had al jaren een vermoeden waar het huis van mijn overgrootouders heeft gestaan, maar nu is dat vermoeden pas bevestigd. Lees verder “Woonhuis Simon Luimstra en Antje Bakker”

Boedelscheiding Reinder Simons Luimstra 2

Van de boedelscheiding van mijn betovergrootvader Reinder Simons Luimstra uit 1904 is een volledige transcriptie gemaakt. Uit de documenten blijkt o.a. dat Simon Reinders Luimstra onder huwelijksvoorwaarden was getrouwd en dat hij volgens zijn testament wilde dat zijn weduwe tot haar dood over zijn volledige erfenis kon beschikken. Zijn kinderen stemden hier echter niet mee in. De boedel moest dus worden verdeeld. Hier kwam een hele stapel papieren aan te pas. Uiteindelijk erfde elk van zijn acht kinderen (of hun erfgenamen als ze waren overleden) 4288 gulden! Om aan te geven hoeveel geld dit toen was: dit was ongeveer de helft van de taxatiewaarde van de boerderij van Reinder Simons Luimstra incl. de paar stukken land erom heen.

De totale nalatenschap van Reinder Simons Luimstra bedroeg 45.735 gulden. Zijn weduwe, Sjoukje Teyes van de Laan, kreeg een kwart (11.434 gulden). De rest werd over de acht ‘staken’ verdeeld (elk 4.288). Lees verder “Boedelscheiding Reinder Simons Luimstra 2”

Woonhuizen voorouders op kaart

Op deze kaart zijn de woonplaatsen van mijn voorouders weergegeven, maar dan alleen voor zover ik die vrij nauwkeurig weet (of een zeer concreet vermoeden heb op basis van diverse gegevens). Dat houdt in dat ik op de oudste kadasterkaarten het perceel moest kunnen aanwijzen. Het is echter niet in alle gevallen eenvoudig om deze locatie ook op de satellietfoto’s aan te wijzen. Dat geldt met name in de bebouwde kom, waar de oude perceelgrenzen vaak niet goed meer zichtbaar zijn. Op een sterk ingezoomd beeld zullen de markeringen niet altijd precies op de beoogde plek staan. De kleuren van de symbolen geven het onderscheid tussen Wagenaar (blauw) en De Haan (paars) aan. Lees verder “Woonhuizen voorouders op kaart”